Tot voor kort was Upper Mustang, het ‘koninkrijk van Lo’ in Nepal verboden gebied voor buitenlanders. Pas sinds 1992 wordt een beperkt aantal bezoekers toegelaten met een speciaal permit. Robert en ik hoorden bij de gelukkigen in 2012. Ik ben teruggekomen met een hoofd vol nieuwe beelden, ervaringen, geuren, kleuren en smaken. Daar kan ik weer even op vooruit!
Tibet in Nepal
Qua ligging, klimaat, bevolking en cultuur hoort Mustang meer bij Tibet dan bij Nepal. Hier geen moesson, maar juist een droog en fris klimaat. Het is een deel van de Himalaya met wonderbaarlijke en prachtige landschappen: ruig, woest, afwisselend qua kleur en soorten rots en zand. In de dalen liggen in contrast met de woestijnachtige omgeving frisgroene akkers rond de dorpjes, dankzij vernuftige irrigatiesystemen. Acht maanden van het jaar is het hier een guur en hard leven, met enorme kou en weinig voorzieningen.
Tibetaans boeddhisme
Overal vind je boeddhistische elementen zoals stupa’s, manimuren, gebedsvlaggen en kloosters. Ook de dorpjes zijn Tibetaansig, lichte buitenmuren met donker omrande ramen en platte daken. Kostbaar, zeldzaam hout ligt opgestapeld op de daken, om te kunnen gebruiken bij een eventuele crematie. Bij het overlijden wordt door monniken aan de hand van de persoonlijke astrologie bepaald welke manier toegepast moet worden: cremeren (vuur), op laten eten door de gieren (lucht) of begraven (aarde). Boven deuren en op muren liggen schapenschedels en ‑horens ter bescherming tegen kwade krachten. Ook deuren zijn extra laag, omdat ‘kwade geesten niet kunnen bukken’.
Trekking van Jomsom naar Lo Manthang en terug
We hebben oa. een 9‑daagse trekking gedaan naar de hoofd‘stad’ Lo Manthang (een ommuurd dorp met duizend inwoners) en terug. Een route via vele passen tot 4200 meter hoogte, pittig, maar prachtig. Lopen is voor mij een manier om een land echt te beleven. Je hebt de tijd om alles goed te bekijken, te horen en te ruiken, veel intenser dan rijdend in een bus of auto én je overwint jezelf, moet soms met weinig zuurstof ‘tot het gaatje gaan’ met als beloning extra voldoening bij het bereiken van een pas met onvoorstelbaar mooi uitzicht.
Nieuwe weg van Tibet naar India
Op dit moment wordt er dwars door Mustang een weg –voorlopig een onverhard karrenspoor, slechts geschikt voor four wheel drives– aangelegd van China naar India. Een deel ontbreekt nog, maar wordt naar verwachting volgend jaar voltooid. Vóór de weg kon Upper Mustang alleen te voet of per paard worden bereisd. De weg zorgt voor een dilemma: aan de ene kant is het snellere vervoer natuurlijk een groot voordeel voor de bewoners, maar de vrees bestaat dat het negatieve invloed heeft op de nu nog zo karakteristieke, eigen cultuur. Ook is het van belang dat voor trekkers andere paden worden gevonden, omdat de nieuwe weg grotendeels over het bestaande, eeuwenoude trail loopt, wat lopen een stuk onaantrekkelijker zal maken.
Mustang, onvergetelijk indrukwekkend
Het is al met al weer een mooie en gedenkwaardige reis geweest, met beelden en indrukken om nooit te vergeten. We hebben gedreven monniken en lama’s ontmoet die het onderwijs verbeteren, vol goede ideeën en initiatieven (zie de kloosterschool Great Compassion Sakyapa Monastic School of de privéschool Lo-Mustang Foundation). Als buitenstaander vraag je je wel eens af hoe mensen ertoe zijn gekomen om hier te gaan wonen en er tot de dag van vandaag nog steeds blijven wonen. Het is daarom bijzonder inspirerend om mensen te treffen die aan de ene kant de eigen cultuur willen bewaren en aan de andere kant Upper Mustang vooruit willen brengen en verder ontwikkelen.
Mooi Marieke!
Hi Marieke,
Het is echt mooi om te zien en o zo herkenbaar voor mij.
Ongeveer dezelfde beelden en kleuren als in west Tibet.
En ja, de foto’s geven maar een glimp van de werkelijkheid weer.
Bedankt en groet,
Wivine
Hallo Marieke, wat een prachtig verslag van jullie reis, mooie foto’s ook. Jullie hebben weer veel beleefd begrijp uit het korte verhaal. Hoe houdt dit volk zichzelf in stand? Ontstaan er relaties met andere volken. Wat is eigenlijk het aantal bewoners? Enkele vragen die ik graag bij een ontmoeting (hopelijk binnenkort) met jullie wil delen.
Mooi dat jullie weer veilig thuis zijn, groeten René
Dank je, René, moeten we zeker doen.
De meeste inwoners leiden een eenvoudig, zelfvoorzienend leven: een akkertje, wat geiten, soms koeien of yaks, paarden en kleine winkeltjes of guesthouses. Ze handelen vooral met de Chinezen/Tibetanen en andere Nepalezen; dat is hun voornaamste inkomstenbron.
Er wonen in heel Mustang (ook Lower) slechts een kleine 15.000 mensen. Ook interessant: sommige vrouwen zijn met 2 mannen (vaak broers) getrouwd, om te zorgen dat het land niet te versnipperd wordt.
Hallo Robert en Marieke,
Wat hebben jullie weer een adembenemende reis gemaakt, naar dit geisoleerde, indrukwekkende gebied! Heel inspirerend om jullie reisverhalen en de mooie foto’s te mogen bewonderen. Het bracht bij Jaap en mij ook veel dierbare herinneringen naar boven van zowel Tibet als Ladakh (Noord-India, ook Himalaya gebied). Ook onze ervaring is dat al wandelend je het land echt ont-moet! Een praatje met mensen die je onderweg tegenkomt en het besef dat wij als mens zo nietig zijn in het onherbergzame, maar wonderschone gebied. Mooi hoe jullie zoveel ervaringen hebben beschreven en de lezers deelgenoot maken. En inderdaad roept zo’n reis veel vragen op: waar gaat het naar toe, met de aanleg vand e nieuwe weg, die zowel kansen als bedreigingen met zich meeneemt. Blijf vooral nog even nagenieten en koester de herinneringen aan die bijzondere plek, de hartverwarmende mensen! Lieve groet, Larissa
Hallo Marieke,
Prachtige beelden van een hele mooie, bijna spirituele reis in Mustang waar zelfs Colin Thubron geen voetsporen heeft achtergelaten…met een warme betrokken beschrijving van het dubbele gevoel over de zin of het nut van “de vooruitgang”. Wat vinden de bewoners er zelf van ??? Leuk om er nog een keer over verder te praten.
Groetje, ook voor Robert.
Nanny en Hans
Dank jullie.
Jullie vragen wat de bewoners er zelf van vinden: ik weet alleen dat uit het gesprek met de lama (hoofd van de privéschool) bleek, dat in overleg met de bewoners is bepaald hoe de weg moest lopen. Hij zelf had gepleit voor een weg lager bij de rivier, met hier en daar kleinere aansluitingen naar de dorpen, maar de meeste bewoners wilden de weg dwars door hun dorp én dus over het bestaande looptrail. Deze lama vermoedt dat zij zich nog onvoldoende realiseren wat dat voor (ook negatieve) consequenties heeft. Daar zal men nu vanzelf achterkomen en mogelijk/hopelijk in een latere fase alsnog tot andere oplossingen komen.
Jullie hebben weer een geweldige reis gemaakt. Als ik de volgende keer in Nederland ben dan wil ik uiteraard weer jullie fotoalbum zien. Dit zijn ook al stuk voor stuk kunsterken!
Veel liefs vanuit Griekenland xxxx.
One of the best place to see in the world “earthem walled city lo manthang Nepal” informative article thanks for sharing